[b]Eclampsie bij de zogende teef[/b]

  Eclampsie bij de zogende teef


Het organisme van de teef wordt door de zogende pups enorm belast. Omdat van alle gedomesticeerde zoogdieren de hond het meest labiele zenuwstelsel heeft, leiden de aanhoudende uitputting van de krachtreserves, evenals in het gegeven geval infectieziekten en aantasting door parasieten, gemakkelijk tot geleidelijk of ook wel spontaan optredende nerveuze storingen, die zich meestal manifesteren als epileptisch aandoende aanvallen van kramp.

Zulke storingen bij de teef, die hoofdzakelijk in de zoogtijd als gevolg van een hoge melkafzet tot uiting komen, duidt men aan met eclampsie. Zij kan voor de teef, wanneer er niet onmiddellijk adequate voorzorgsmaatregelen worden getroffen, levensbedreigend worden. De wetenschap verstaat onder eclampsie een plotseling falen van het calcium-regulatiemechanisme bij het zogende of ook wel hoogdrachtige moederdier, gepaard gaande met storingen van vegetatieve functies. Door eclampsie worden het vaakst bedreigd: jongere teven van kleine rassen, omdat bij hen de melkproductie relatief nog hoger is dan bij de grotere rassen.

Op gevorderde leeftijd komt eclampsie nog slechts zelden voor. De eerste tekenen van eclampsie worden vaak zichtbaar doordat de teven aan gekalkte muren likken om aan de ontbrekende kalk te komen en kuilen graven om, daarin liggend, de buik en tepels te koelen en de melkafgifte te verminderen. Als deze symptomen zich voordoen, kunnen de dieren meestal nog maar wankelend op de benen blijven met doelloze bewegingen of ze storten in mekaar. De krampen kunnen van uiteenlopende aard zijn, waarbij de dieren meestal plat op hun zij liggen. Terwijl ze overmatig hijgen zijn de ogen wijd opengesperd en de lichaamstemperatuur kan tot 41 graden oplopen. Er treden kaakkrampen op met krachtige stuiptrekkingen van de slaapspieren en sterke speekselafscheiding.

De zwaarste vormen van eclampsie leiden tot een volledige tetanusachtige kramptoestand van het gehele spierstelsel. Ogenblikkelijke veterinaire hulp en toediening van intraveneuze kalkpreparaten zijn beslist nodig, omdat de teef anders mogelijkerwijs aan een acute collaps van de bloedsomloop sterft. Gelijktijdige toediening van kalmeringsmiddelen is aan te bevelen, maar toch moet men de beslissing hiertoe aan de dierenarts overlaten.
Zeer vaak zijn het bijzonder goede teven die eclampsie krijgen, omdat zij hun pups dag en nacht bemoederen en door de kleine 'veelvraten' geregeld gemolken worden. Daarom moet men al bij de eerste symptomen van eclampsie er voor zorgen, dat de moederhond 's nachts door haar pups met rust gelaten wordt, dat ze uit de werpkist wordt genomen en dat ze een mand krijgt in een ander vertrek.

Heel vaak treedt eclampsie op het hoogtepunt van de lactatie op, maar ook aan het eind van de derde week na de geboorte. Om de moederhond wat te ontlasten kunnen de pups nu al bijgevoerd worden. Bij met eclampsie bedreigde teven moet men dat absoluut doen. In dit verband is het van belang, dat de vatbaarheid voor eclampsie erfelijk bepaald kan zijn. Als preventie tegen eclampsie moet men de teef al tijdens de dracht en vooral gedurende de tijd dat ze de pups zoogt een verhoogde dosis kalkpreparaten geven.

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kan er toch eclampsie ontstaan en het precieze oorzakelijk verband is ook nu nog niet geheel onderzocht. Als eclampsie eenmaal is opgetreden kan men niet anders besluiten dan direct een dierenarts te consulteren!

De toediening van calciuminjecties door leken moet zeer dringend worden ontraden. Ondeskundig gegeven injecties kunnen ontstekingen en abcessen veroorzaken en hebben bovendien nauwelijks een positief effect. Het aantal gevallen van eclampsie dat ondanks behandeling dodelijk afloopt blijft volgens de statistieken beneden de tien procent. Na een aanval van eclampsie moet men de moederhond beslist bij de pups vandaan halen, omdat herhalingen zich des te gemakkelijker voordoen als de teef voortgaat met zogen.
Door het bijvoeren van de pups wordt de moederhond ontzien, de pups worden langzaam aan de moeder ontwend en de melkproductie wordt voortijdig tot stilstand gebracht.


Uit : Der Terrier.
Door : Helmuth Zicker